Мақалада мектеп оқушыларына математиканы оқытуда заманауи ақпараттық технологияларды қолдану мүмкіндігі туралы айтылады. Оқу процесінде компьютерлік технологияларды қолданудың артықшылықтары көрсетілген.
Кілтті сөздер: қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар, математика, мектеп оқушысы.
В статье рассматривается возможность использования современных информационных технологий в обучении школьников математике. Показываются достоинства использования компьютерных технологий в образовательном процессе.
Ключевые слова: современные информационные технологии, математика, школьник.
Қазіргі кезде заманауи компьютерлік технологияларды адам іс-әрекетінің барлық салаларына енгізу мәселесіне көбірек көңіл бөлінуде. Білім беру де осыдан тыс қалмайды. Бұл компьютерлік технологияларды қолданудың әр түрлі бағыттарымен сипатталатын білім беру саласы.
Жақында, іс жүзінде Қазақстан Республикасында барлық мектептерінде сыныптар жаңа оқу құралдарымен — ғаламдық Интернетке қосылған компьютерлермен жабдықталды. Бірақ жаңартылған техникалық мектеп базасы өздігінен білім сапасын көтермейді, тек оқуға және жаңа білім алуға жаңа мүмкіндіктер ашады.
Ақпараттық технологияларды оқу процесінде және әсіресе математикада қолдану мұғалімдер мен оқушыларға жаңа мүмкіндіктер ұсынады.
- Мультимедиялық технологияларды қолдана отырып, оқу материалдарын әзірлеу және қолдану, визуалды және аудио эффектілерді қоса, құжаттарды дайындау. Атап айтқанда, осы технологияның көмегімен геометрияның көптеген бөлімдерін оқып-үйрену оңай, бұл мектеп оқушыларына математиканың осы бөліміндегі мәселелерді түсінуді жеңілдетеді, өйткені көптеген оқушылар кеңістіктегі геометриялық денелерді қабылдауда қиындықтарға тап болады.
- Тестілеуді қоса, білімді компьютерлік басқаруды жүзеге асыру. Бұл бағытта компьютерлік технологиялар мұғалімге оқушылардың білімін жүйелі түрде бақылауды тез және әділ жүргізуге мүмкіндік береді. Компьютерлік тестілерді құруға арналған арнайы бағдарламалар бар: MyTest, ASTtest. Бұл бағдарламалар әртүрлі режимдерде және әр түрлі сұрақтармен тест құруға мүмкіндік береді. Мысалы, оқушыларды математикадан дайындағанда, сіз сынақ тесттерін тапсыра аласыз. Осылайша, емтиханның бақылау-өлшеу материалдарының міндеттерін шешуге болады. Математикада әр түрлі сабақтарда қолдануға кеңес беретін басқа да онлайн-тесттер бар: жаңа материалды меңгеру, оқылған материалды бекіту, білімді бақылау.Сонымен қатар, мектеп оқушылары өзін-өзі бақылауға және бағалауға үйренеді.
- Интернетті пайдалану арқылы электрондық білім беру ресурстарына қол жеткізу. Интернеттің негізгі сапасы — бұл мәтіндік ақпараттың үлкен көлемі. Әрине, барлық ақпарат оқу процесінде қолдануға арналуы мүмкін емес, дегенмен көптеген студенттерге интернетте жұмыс жасау негізгі элементтерді бөліп көрсете отырып, оқылған материалды белгілі және жаңа түсініктерге бөліп, жылдам оқу техникасын игеруге мүмкіндік береді. Мұғалім оқушыларға Интернетті пайдалана отырып, тақырып бойынша математикалық презентация жасауға нұсқау бере алады. [1–3]
АКТ арқылы жаңа материалды жылдам оқуды қамтиды; ондағы мағыналық бірліктерді, түсініктер мен қатынастарды бөлу; кездесетін ұғымдарды бұрыннан белгілі және жаңаларына бөлуді қоса, энтропияға арналған мәтінді талдау; жаңа және белгілі ұғымдар арасындағы қатынастарды орнату; жаңа ұғымдарды түсінуге қажетті бұрын үйренген түсініктерді қайталау; жаңа ұғымдар арасындағы қатынастарды анықтау, жаңа ұғымдар иерархиясын құру; жаңа ұғымдардың ықтимал маңыздылығын бағалау; есте сақтау мақсаттарын тұжырымдау сияқты көптеген пайдасын тигізеді.
- Интернеттің мүмкіндіктерін қолдану және олардың негізінде Интернет сабақтарын жобалау.
Мектеп оқушыларына математиканы оқытуда виртуалды оқыту зертханалары қолданылады. Виртуалды оқыту зертханасы — бұл компьютерлік білім беру ортасында нақты әлем объектілерінің іс-әрекетін модельдеуге мүмкіндік беретін және студенттерге жаңа білім мен дағдыларды игеруге көмектесетін виртуалды оқыту ортасы.
Бұл бағдарламалар мектептегі математика курсының кейбір тақырыптарын оқып үйренуге көмектеседі. Сонымен, 5–11 сыныптарда «Ықтималдық және статистика» тақырыбын оқығанда оқушылар монеталарды, сүйектерді лақтыра отырып, статистикалық эксперименттер жүргізе алады, әртүрлі функциялардың графиктерін құра алады және тағы басқалар. Бұл оқушыларға зерттеліп жатқан процестерді «көруге» және түсінуге, көргендері, дәлелдеуі немесе жоққа шығаруы негізінде өз гипотезаларын алға қоюға мүмкіндік береді. Нәтижесінде олар зерттеушілік әрекеттің дағдыларын игереді, зерттелетін материалды жақсы игереді.
Символдық математика пакеттері математиканы оқытуда үлкен мүмкіндіктерге ие — бұл әр түрлі сандық және аналитикалық математикалық есептеулер жүргізуге мүмкіндік беретін бағдарламалар. Бұл бағдарламалар қарапайым математикалық есептеулер жүргізіп қана қоймай, сонымен қатар математикалық анализді бастау мәселелерін де шешуге мүмкіндік береді, оның негіздерін 10–11 сынып оқушылары оқиды.
Математиканың символикалық пакеттеріне Maxima, Maple, Mathlab, Mathematica сияқты бағдарламалар кіреді. Осы бағдарламалардың көмегімен сіз ұйымдастыра аласыз.
Осылайша, қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар шынымен де математика мұғалімінің жұмысын жеңілдетуге, оның сабақтарын жарқын әрі қызықты етуге көмектеседі. Алайда, ешқандай жағдайда да ең қуатты компьютер мұғалімнің орнын баса алмайтынын ұмытпауымыз керек.
Әдебиет:
- Детушева Л. В. Проблемы математической и естественно-научной подготовки в инженерном образовании: Сб. трудов III Международной научно-методической конференции. — СПб.: ФГБОУ ВПО ПГУПС, 2014. — С. 97–100.
- Добрица В. П., Захарова Е. С., Матвеева И. С. Информационные технологии как условие реализации компрессивного обучения // Вестник Московского городского педагогического университета. Серия «Информатика и информатизация образования». — 2008. — № 6 (16). — С. 82–86.
- Добрица В. П., Садыкова А. Ж. К вопросу о необходимости компрессированных методов обучения // Качество школьного образования: состояние, тенденции и перспективы: Материалы международной научно-практической конференции. — Алматы: КАО им. Алтынсарина, 2000. — Ч. 2. — С. 34–36.
