Antibiotikorezistent laktobakteriyalardan foydalanishning samaradorligi | Статья в журнале «Молодой ученый»

Отправьте статью сегодня! Журнал выйдет 30 ноября, печатный экземпляр отправим 4 декабря.

Опубликовать статью в журнале

Библиографическое описание:

Шайкулов, Х. Ш. Antibiotikorezistent laktobakteriyalardan foydalanishning samaradorligi / Х. Ш. Шайкулов, С. М. Хаитов, Ф. Б. Эшмаматова, М. Б. Ташполатова. — Текст : непосредственный // Молодой ученый. — 2023. — № 10 (457). — С. 268-271. — URL: https://moluch.ru/archive/457/100581/ (дата обращения: 16.11.2024).



Bolalarda esherixiozli diareyalar vaqtida ajratilgan Gemolitik esherixiyalarga antibiotiklarga chidamli Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D va kolibakterin vositalarini qarshi ta’siri qiyosiy jihatdan o‘rganildi. Xuddi shunday Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D ning kanamitsin (minimal ingibirlash konsentratsiyasi — MIK 500 mkg/ml), polimiksin (MIK 4000 mkg/ml), neomitsin (MIK — 100 mkg/ml), nalidiks kislotasi — 2000 mkg/ml), siprofloksatsin (MIK-8 mkg/ml) antibiotiklariga sezgirligi ham aniqlandi.

Kalit so‘zlar: lactobacillus acidophilus, E.coli, antibiotik, kanamitsin, polimiksin, neomitsin, nalidiksik kislota, siprofloksatsin.

При диареях у детей, обусловленных гемолитическими эшерихиями, изучено действие антибиотикорезистентных Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D на гемолитические E.coli в сравнительном аспекте с колибактерином. И изучена чувствительность Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D к антибиотикам (канамицину (минимальная ингибирующая концентрация — МИК 500 мкг/мл), полимиксину (МИК 4000 мкг/мл), неомицину (МИК-100 мкг/мл), налидиксиновой кислоте (МИК-2000 мкг/мл), ципрофлоксацину (МИК-8 мкг/мл)).

Ключевые слова: lactobacillus acidophilus, E.coli, антибиотик, канамицин, полимиксин, неомицин, налидиксиновая кислота, ципрофлоксацин.

Dolzarbligi. “Antibiotiklar erasi” tugallanib bormoqda [4, б. 10-13] degan fikrlarga qaramasdan hozirgi paytda IO‘YuKni an’anaviy etiotrop davolashda kompleks yondashish, keng ko‘lamdagi davolovchi vositalar, xususan bakterial preparat — probiotiklar qo‘llanilganda davolash samaradorligi oshayotganligi inkor etilgani yo‘q [14, б. 19-23] Asosan, laktobatsillalarni tutuvchi probiotiklar enteropatogen mikrofloralarni o‘sishiga to‘sqinlik qilish, kolonizatsion rezistentlikni ta’minlash, ichak mikrobiotsinozining tiklanishi kabi xususiyatlarga egadir.

Odatda probiotiklar bakteriologik tushuncha bo‘lgan “disbakterioz” ni davolash maqsadida qo‘llanilib, asosan, antibiotiklar bilan davolashdan oldin yoki oldindan aniq bir tekshirish o‘tkizilmasdan buyuriladi [5].

Tadqiqot maqsadi. Ushbu tadqiqotdan maqsad Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D shtammining antibiotiklarga chidamlilik spektorini aniqlash, hamda, uni yangi tug‘ilgan chaqaloqlardagi esherixioz kasalliklarni davolashda antibiotiklar bilan birgalikda qo‘llashning klinik-laborator samaradorligini baholashdir.

Tadqiqotning materiallari va usullari. Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D ning antibiotiklarga chidamlilik spektori IO‘YuK ni etiotrop davolashda ishlatiladigan preparatlarga qo‘shimcha ravshda, seriyali suyultirish usulida aniqlandi va MUK standart talablarga mos baholandi [5].

Laktobatsillalar uchun achitqi ekstrakti qo‘shilgan, sutli-jigarli oziq muhitlaridan foydalanildi. Har bir flakonlargaga (500 ml oziqaga)37±1 0 S da o‘stirilgan Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D ning 2 sutkalik (0.85 % natriy xloriddagi) aralashmasi 5 ml. (1±0,3 . 10 7 m.k/ml doza) dan ekildi. 37±1 0 S da 48 soat inkubatsiya qilingach laktobatsillalarning soni 4,7 ±0,4 . 10 7 m.k/ml ni tashkil qildi. Preparat 6±2 0 S da mayshiy sovutgichda saqlanildi.

Olingan natijalar va muhokamalar. Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D shtammining qo‘shimcha antibiotiklarga chidamlilik spektorini aniqlash quyidagi antibiotiklarga chidamli ekanligini ko‘rsatdi: ofloksatsinga (>8mkg/ml), normafloksotsin (>8mkg/ml), lomefloksotsinga (>8mkg/ml), amikatsinga (32mkg/ml) va furozolidonga (100 mkg/ml). Bundan tashqari, shtammlar gentomitsinga (8mkg/ml), azitromitsinga (2 mkg/ml) past reziztentlik ko‘rsatdi.

O‘rganilayotgan bolalardan ajratilgan gemolitik ichak tayoqchalari antibakterial preparatlardan gentomitsinga 31,6±1,3 %, rifampitsinga 28,5±0,5 %, furazolidonga 24,9±1,4 %, kanamitsinga 28,5±0,5 % va polimiksinga 3,3±0,3 % holatlarda sezgirligi aniqlandi.

Tekshirilayotgan guruhlar (asosiy va nazorat) dagi kasallangan bolalarning antibiotikogrammasi olingandan sung 17 ta bolada (8/9) gentomitsin rifampitsinga, 12 (6/6) tasida gentamitsin va rifampitsin furozolidonga va 7 (3/4) gentamitsin kanamitsinga almashtirildi.

Davolash samaradorligini solishtirma (qiyosiy) tahlili shuni ko‘rsatdiki, asosiy guruhda kasalik davri o‘rtacha 6,5±0,43 kunga ( r < 0,05) va klinik ko‘rsatgichlar (harorati, og‘riq sindromlari, ich ketishi)ning miyorga kelish o‘rtacha muddati kamaygan (2-jadval). Esherixioz bilan kasallangan bolalarning umumiy ahvolini miyorga kelish dinamikasi tahlil qilinganda, umumiy holatining yaxshilanishi, yani, haroratning pasayishi, og‘riq sindromlarining va ich ketish sonining kamayishi asosiy guruhda qo‘shma davolashning 3–4 kunlarida kuzatila boshlandi. Haroratnining miyorga kelishi, og‘riqni bildiruvchi va diareeya sindromlarining (diareeyaning kuniga 2–3 martalik bo‘tqasimon axlatga almashishi) bilan bog‘liq umumiy holatning ko‘rsatilgan muddatlarda ahamiyatli darajada yaxshilanishi, asosiy guruhdagi 40,0±8,9 % bolalarida kuzatildi, 20,0±7,3 % kasal bolalarda esa, ob’ektiv klinik natijalar va umumiy holat to‘liq miyorga kelishiga erishildi. Nazorat guruhida 4–5 kunlarda ijobiy dinamik o‘zgarishlar kuzatilmadi. Bu guruhda klinik samaradorlik 7–10 kunlari, bazaviy antibiotikoterapiyadan sung kuzatila boshlandi. Ko‘rsatilgan muddatda, nazorat guruhidagi 16,7±6,8 % kasal bolalrning umumiy holatining to‘liq miyorga kelishi, 23,3±7,7 % holatda umumiy holatning yaxshilanishi va 30,0±8,4 % holatda umumiy holatning ijobiy dinamikasi umuman kuzatilmadi.

Asosiy guruhdagilarni qo‘shma davolash boshlangandan sung 7-kuni ichak mikrofloralari bakteriologik tekshirilganda 90 % holatda (27 bemorda) axlatdan kasallik qo‘zg‘atuvchi gemolitik ichak tayoqchalari topilmadi. Ayni paytda, nazorat guruhidagi 20 ta boladan olingan tekshirish materialida kasallik qo‘zg‘atuvchilarining batamom yo‘qolishi 14 — kunlarda kuzatildi.

Ichak mikrobiotsinoz holati urganilganda qo‘shma davolashning 7-kuni lakto- va bifidobakteriyalarning miqdori miyorga kelib, laktoza musbat agemolitik ichak tayoqchalarining miqdori ahamiyatsiz darajada kamaydi (3-jadval).

Nazorat guruhida gemolitik ichak tayoqchalari miyordagiga nisbatdan ko‘payib, stafilokokklar, achitqisimon zamburug‘lar ko‘p miqdorda ajralib, laktobatsillalar va bifidobakteriyalarning soni kamayib ketdi.

Xulosalar. O‘tkizilgan ish Lactobacillus acidophilus VKM V-2020 D shtammiga poliantibiotikorezistent deb tavsif berishga imkon berdi.

Yosh bolalardagi esherixioz kasalligini davolashda antibiotiklarni laktobatsillalar bilan birgalikda ishlatish yaxshi natija berdi. Ushbu holat faqat antibiotiklar bilan davolashga nisbatdan kasallik davomiyligining qisqarganligi, klinik ko‘rsatgichlarni miyorga kelish o‘rtacha muddatida va kasallik qo‘zg‘atuvchilaridan holi bo‘lish, hamda, ichak mikroflorasining miyorga kelishida o‘z aksini topdi.

Adabiyot:

  1. ВОЗ. Диарея. — URL: https://www.who.int/ru/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease
  2. Гайрабеков Р. Х. Гемолитическая активност эшерихий и клебсиелл, выделенных из патологического материала / У. З. Э. Гайрабеков Р. Х. // Научные исследования: от теории к практике. — ЧебОКСары: сНС «Интерактив плюс», 2015. — С. 12–13.
  3. Абророва, Н. А., Жамалова, Ф. А., & Шайкулов, Х. Ш. (2021). Колициногенность гемолитических и негемолитческих эшерихий, выделенных у детей, больных ОКЗ, и здоровых. Forcipe, 4(S1), 522. извлечено от http://ojs3.gpmu.org/index.php/forcipe/article/view/33724.
  4. Шаджалилова М. С., Касимов И.А О. Э. М. Клиническая характеристика острых диарей, вызванных серогруппами эшерихий у детей на современном этапе / О. Э. М. Шаджалилова М. С., Касимов И. А. — 2017. — С. 210–212.
  5. Шайкулов, Х., Саъдинов, П., & Худоярова, Г. (2014). Роль гемолитических эшерихий в структуре острых кишечных инфекций у детей и эффективность применения пробиотиков в их лечении. Журнал проблемы биологии и медицины, (3 (79), 174–175. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/6302
  6. Мавлюдова Х., Шайкулов Х. Роль энтеропатогенные эшерихий при диареи у детей и эффект пробиотикотерапии при применение колибактерина и лактобактерина в сравнительном аспекте //InterConf. — 2022.
  7. Мухамедов И. М., Юсупов М. И., Шайкулов Х. Ш. Дифференциальный диагноз энтероколитов у детей // Innova. 2022. № 2 (27). URL: https://cyberleninka.ru/article/n/differentsialnyy-diagnoz-enterokolitov-u-detey (дата обращения: 26.01.2023).
  8. Rasulova Mukhsina Razikovna Forensic examination of fractures of the bones of the nose // European science review. 2018. № 7–8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/forensic-examination-of-fractures-of-the-bones-of-the-nose (дата обращения: 10.01.2023).
  9. Razikovna R. M. Forensic examination of fractures of the bones of the nose //European science review. — 2018. — №. 7–8. — С. 162–164.
  10. Нарзиев Д., Шайкулов Х. Чувствительность к антибиотикам salmonella typhimurium, находящихся в составе биопленок //Eurasian Journal of Medical and Natural Sciences. — 2023. — Т. 3. — №. 1. — С. 60–64.
  11. Мавлюдова Х., Шайкулов Х. Роль энтеропатогенные эшерихий при диареи у детей и эффект пробиотикотерапии при применение колибактерина и лактобактерина в сравнительном аспекте //InterConf. — 2022.
  12. Yusupov M. I., Shaikulov K. S., Odilova G. M. Antigenic similarity of E. coli isolated from mothers and their children //Doctor ahborotnomashi. — 2020. — Т. 4. — С. 97.
Основные термины (генерируются автоматически): VKM, MIK, URL, сравнительный аспект, MUK, диарея, Касимов, ребенок.


Ключевые слова

E.coli, lactobacillus acidophilus, antibiotik, kanamitsin, polimiksin, neomitsin, nalidiksik kislota, siprofloksatsin

Похожие статьи

Ichki uyqu arteriyasining patologik burilishlari bo'lgan bemorlarni jarrohlik davolash usulini tanlash

Akademik Vohidov nomidagi RIJIATM jarrohligining qon tomir jarrohligi bo‘limida ichki uyqu arteriyasining patologik qiyshayishi (PQ IUA) bilan og‘rigan 60 nafar bemor operatsiya qilindi. Jarrohlik texnikasi usuliga qarab, barcha bemorlar ikki guruhga...

Shaxmat o’rgatish jarayonida boshlang’ich sinf o’quvchi qizlarning mantiqiy fikrlash va shaxsiy sifatlarini shakllantirishning pedagogik-psixologik asoslari

Maqolada boshlang’ich sinf o’quvchi qizlar, maktabgacha va oilada shaxmat o’rganish orqali mantiqiy fiklash, shaxmat bilan shug’ullangan bolaning bo’sh vaqti, barcha fanlarni o’zlashtirishi osonlashtiradi, intellektual salohiyat yuksaladi, qobiliyat...

Qovoq o’simligining kimyoviy tarkibi va shifobaxsh xususiyatlari

Ushbu maqolada qovoqdoshlar (Cucurbitaceae Juss.) oilasining qovoq (Cucurbita L.) turkumiga kiruvchi madaniy qovoq turlari, ularning O’zbekistonda, jumladan, Andijon viloyatida eng ko’p ekiladigan navlarining botanik tavsifi, morfologiyasi, fenologiy...

Dolixokolon fonidagi kolostazli bemorlarning hayot sifatiga kolektomiya ta'siri

Maqolada surunkali kolostaz bo'lgan 13 nafar bemor Toshkent shahridagi 1-RKSHda dolixokolon fonida jarrohlik davolash natijalari keltirilgan bo'lib, unda ileorektomiya kolektomiya bilan birga qilingan. Operatsiyadan keyin o'tgan vaqt oshgani sayin, d...

Jigar, uning inson organizmidagi vazifalari va ahamiyati

Mazkur maqolada tirik organizmlaning ichki organlaridan biri jigar haqida haqida fikr yuritilgan. Jigar tanamizdagi eng katta ahamiyatga ega bo‘lgan organlaridan biri. U ovqatni hazm qilishga yordam beradi, hayot uchun zarur bo‘lgan moddalarni sintez...

Radiozotopli tashxislashga doir uslubiy ma'lumotlar

Maqolada radiozotopli tashxislashga doir uslubiy ma'lumotlar keltirilgan. Radiofarmpreparat haqida tushuncha berilgan, gamma-kamera, bir fotonli emissiyali tomografiya, pozitronli emissiyali tomorafiya kabi texnologiyalar boyicha qiziqarli ma’lumotla...

Suv resurslaridan foydalanishda suv taqsimlash inshooatlarning ahamiyati

Bugungi kunda mamlakatimizda yangi yerlarning jadal o‘zlashtirilishi o‘z navbatida yangi suv inshootlarini (suv omborlari, kanallar, kollektor-drenaj tizimlari va h. k.) qurilishi meliorativ tadbirlar majmuasini amalga oshirish bilan bog‘liqdir. Bu e...

Amudaryo havzasidagi nasos stansiyalar texnik suv ta’minoti tizimi tahlili («Quyimozor Yordamchi» nasos stansiyasi misolida)

Respublikada sug‘orma dehqonchilik qilinadigan maydonlarning qariyib 78 % ga yaqini mashinali suv ko‘tarish tizimi yordamida sug‘orilishini ta’minlash uchun nasos stansiyalaridan foydalaniladi. Yangi nasos stansiyalarini qurish va mavjudlarini rekons...

Qoraqalpoq ayolining jamiyatdagi mavqei

Ushbu maqolada Qoraqalpog'iston Respublikasidagi ayollar muammolari, o'zbek jamiyatining zamonaviy rivojlanishi nuqtai nazaridan ko'rib chiqiladi. Qoraqalpoq ayollari ob'ektiv va sub'ektiv tabiatning ko'plab hal etilmagan muammolariga duch kelishmoqd...

Operatsiyadan keyingi ventral churrasi bo'lgan bemorlarda gernioplastikadan keyin seromaning chastotasini tahlil qilish

Operatsiyadan keyingi ventral churrasi bo'lgan bemorlarni jarrohlik davolash qorin va rekonstruktiv jarrohlikning eng muhim muammolari qatorida. Zamonaviy gerniyologiyaning rivojlanishi qorin old devorining plastikasi uchun sintetik materiallardan fo...

Похожие статьи

Ichki uyqu arteriyasining patologik burilishlari bo'lgan bemorlarni jarrohlik davolash usulini tanlash

Akademik Vohidov nomidagi RIJIATM jarrohligining qon tomir jarrohligi bo‘limida ichki uyqu arteriyasining patologik qiyshayishi (PQ IUA) bilan og‘rigan 60 nafar bemor operatsiya qilindi. Jarrohlik texnikasi usuliga qarab, barcha bemorlar ikki guruhga...

Shaxmat o’rgatish jarayonida boshlang’ich sinf o’quvchi qizlarning mantiqiy fikrlash va shaxsiy sifatlarini shakllantirishning pedagogik-psixologik asoslari

Maqolada boshlang’ich sinf o’quvchi qizlar, maktabgacha va oilada shaxmat o’rganish orqali mantiqiy fiklash, shaxmat bilan shug’ullangan bolaning bo’sh vaqti, barcha fanlarni o’zlashtirishi osonlashtiradi, intellektual salohiyat yuksaladi, qobiliyat...

Qovoq o’simligining kimyoviy tarkibi va shifobaxsh xususiyatlari

Ushbu maqolada qovoqdoshlar (Cucurbitaceae Juss.) oilasining qovoq (Cucurbita L.) turkumiga kiruvchi madaniy qovoq turlari, ularning O’zbekistonda, jumladan, Andijon viloyatida eng ko’p ekiladigan navlarining botanik tavsifi, morfologiyasi, fenologiy...

Dolixokolon fonidagi kolostazli bemorlarning hayot sifatiga kolektomiya ta'siri

Maqolada surunkali kolostaz bo'lgan 13 nafar bemor Toshkent shahridagi 1-RKSHda dolixokolon fonida jarrohlik davolash natijalari keltirilgan bo'lib, unda ileorektomiya kolektomiya bilan birga qilingan. Operatsiyadan keyin o'tgan vaqt oshgani sayin, d...

Jigar, uning inson organizmidagi vazifalari va ahamiyati

Mazkur maqolada tirik organizmlaning ichki organlaridan biri jigar haqida haqida fikr yuritilgan. Jigar tanamizdagi eng katta ahamiyatga ega bo‘lgan organlaridan biri. U ovqatni hazm qilishga yordam beradi, hayot uchun zarur bo‘lgan moddalarni sintez...

Radiozotopli tashxislashga doir uslubiy ma'lumotlar

Maqolada radiozotopli tashxislashga doir uslubiy ma'lumotlar keltirilgan. Radiofarmpreparat haqida tushuncha berilgan, gamma-kamera, bir fotonli emissiyali tomografiya, pozitronli emissiyali tomorafiya kabi texnologiyalar boyicha qiziqarli ma’lumotla...

Suv resurslaridan foydalanishda suv taqsimlash inshooatlarning ahamiyati

Bugungi kunda mamlakatimizda yangi yerlarning jadal o‘zlashtirilishi o‘z navbatida yangi suv inshootlarini (suv omborlari, kanallar, kollektor-drenaj tizimlari va h. k.) qurilishi meliorativ tadbirlar majmuasini amalga oshirish bilan bog‘liqdir. Bu e...

Amudaryo havzasidagi nasos stansiyalar texnik suv ta’minoti tizimi tahlili («Quyimozor Yordamchi» nasos stansiyasi misolida)

Respublikada sug‘orma dehqonchilik qilinadigan maydonlarning qariyib 78 % ga yaqini mashinali suv ko‘tarish tizimi yordamida sug‘orilishini ta’minlash uchun nasos stansiyalaridan foydalaniladi. Yangi nasos stansiyalarini qurish va mavjudlarini rekons...

Qoraqalpoq ayolining jamiyatdagi mavqei

Ushbu maqolada Qoraqalpog'iston Respublikasidagi ayollar muammolari, o'zbek jamiyatining zamonaviy rivojlanishi nuqtai nazaridan ko'rib chiqiladi. Qoraqalpoq ayollari ob'ektiv va sub'ektiv tabiatning ko'plab hal etilmagan muammolariga duch kelishmoqd...

Operatsiyadan keyingi ventral churrasi bo'lgan bemorlarda gernioplastikadan keyin seromaning chastotasini tahlil qilish

Operatsiyadan keyingi ventral churrasi bo'lgan bemorlarni jarrohlik davolash qorin va rekonstruktiv jarrohlikning eng muhim muammolari qatorida. Zamonaviy gerniyologiyaning rivojlanishi qorin old devorining plastikasi uchun sintetik materiallardan fo...

Задать вопрос